MATEMATİK DEHASI BİTKİLER

Allah yeryüzünde çeşit çeşit ağaç formları yaratmıştır. Bunların içinde en çok rastlanan modellerden biri, gövdenin birbirine tam zıt yönünden çıkan yaprak ve dal çiftleridir. Tohum açıldıktan sonra iki tane yaprak açar, bu yapraklar 180 derecelik bir açıyla karşılıklı olarak dizilirler. İlk iki yapraktan sonra gelişen diğer iki yaprak ise maksimum dağılımı sağlamak için zıt tarafta, birinci çifte sağdan açı yaparak gelişir. Böyle bir durumda bir dalın etrafında 90 derecelik açılara sahip dört adet yaprak dizilmiş olur. Yani bu dala tepeden bakacak olursak, yaprakların tam bir kare oluşturacak şekilde 90 derecelik açılarla dizildiklerini ve üstteki yaprakların bu sayede alttaki yaprakları örtmediğini görürüz. Bu görmeye alışık olduğumuz bir şekildir. Ancak, pekçok kişi tohumların neden özellikle bu şekilde açıp, geliştiklerini düşünmezler. Oysa bu, planlı, akıllı bir yaratılışın sonucudur. Ve a amaç, yaprakların üst üste çıkarak birbirlerini örtmelerini engellemek ve hepsinin güneş ışığından faydalanabilmelerini sağlamaktır.

Bitkilerde yaprakların çıktığı noktalar matematiksel bir dizilimin sonucudur. Örneğin çilek yaprakları matematiksel olarak Fibonacci serisi olarak bilinen özel bir dizilime sahiptirler. Altın oran adı verilen ve Ortaçağ'ın en etkili matematikçisi Fibonacci'nin bulduğu bu sayı dizisinin özelliği, dizideki sayılardan her birinin kendisinden önce gelen iki sayının toplamından oluşmasıdır.

Bu gördüğünüz Fibonacci dizisi. Şimdi bu rakamların ne ifade ettiğine yakından bakalım.

Bu dizilimde önceki her iki sayının toplamı, dizilimde bir sonraki sayıyı belirler.

Sıfırla birin toplamı birdir. Birle biri topladığımızda iki. İki ile biri topladığımızda 3, 3 ile 2yi topladığımızda 5, 5 ile 3’ü topladığımızda 8... ve bu sıralama bu şekilde devam eder.

0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987, 1597, 2584, ... şeklinde ilerlemektedir.

Bu dizideki sayılar bir öncekine bölündüğünde, birbirine çok yakın sayılar elde edilir. Örneğin 3’ü 2’ye böldüğümüzde 1,5; 5’i 3’e böldüğümüzde 1.6; 8’i 5’e böldüğümüzde 1.6 sonucu elde ederiz.  Seride 13. sırada yer alan sayıdan sonra bu sayı sabitlenir. İşte bu sayı "altın oran" olarak adlandırılan 1,618'dir.

Çilek yapraklarının diziliminde de Fibonacci rakamları hakimdir; 2/5. Bu oran dünyanın her yerindeki çileklerde aynıdır. Diğer bitkilerin yaprak dizilimlerindeki oranlara baktığımızda da karşımıza yine Fibonacci rakamları çıkıyor. Örneğin badem ağacının yapraklarının dizilimi 5/13, böğürtlenin 1/3, ıhlamur ağacının ½ , armut ağacının ise 3/8’dir. Tüm bu rakamlar Fibonacci diziliminde yer alır. Şaşırtıcı ama gerçek. Dünyanın neresinde olursa olsun tüm ıhlamur ağaçlarının yaprak diziliminde bu oran aynıdır. Bu muhteşem oranı, bir yaratılış harikası olarak, bitkilerin yanısıra doğadaki birçok canlıda görmek mümkün.