Hz. Ayşe (ra) Validemizin İlmi

Hz. Ayşe (ra) Sevgili Peygamberimiz (sav) vefat ettiğinde çok genç olmasına rağmen, Kuran-ı Kerim'i ve Peygamberimiz (sav)'in sünnetini en iyi bilen, anlayan ve muhafaza edenlerin başında gelir. Hz. Ayşe (ra), küçük yaşından itibaren Kuran ayetlerini ezberlemeye başlamış ve Peygamberimiz (sav)'in ilminden şevkle istifade etmiştir.

Gerek sahabe gerek tâbîin döneminde ashabın büyükleri birçok meselelerde Hz. Ayşe (ra)'ye danışmışlardır. Birçok hukukçu, engin hukuk bilgisinden istifade etmek üzere Hz. Ayşe (ra) validemizle ilmi istişarelerde bulunmuştur.

Arapçayı çok güzel kullanan Hz. Ayşe (ra), açık ve yalın anlatım tarzı ve hitap ettiği kişiye en uygun tebliği yapması nedeniyle, konuştuğu kişiler üzerinde etkili olmuş bir hatiptir.

Peygamber Efendimiz (sav)'in hanımı olmasının yanı sıra değerli bir öğrencisi de olan Hz. Ayşe (ra)'ın, ilmi sahada çok ayrı bir yeri vardır. Fıkıh ilminde pek çok alimin hatasını düzeltmiş, birçok hadisin de mükemmel bir tarzda izahlarını yapmıştır. Hz. Ömer (ra) kadınlarla ilgili fıkhi meselelerde daima Hz. Ayşe (ra) Validemizin görüşünü almıştır. Hz. Ayşe (ra) validemizin bu ilmi, İslami kaynaklarda da şöyle aktarılmaktadır:

Ebu Musa el-Eş'ari diyor ki: "Biz, Rasulûllah (Sallallahu Aleyhi Ve Sellem)'ın ashabı olarak bir hadisi anlamakta güçlük çektiğimizde, onun anlamını Hz. Ayşe (Radıyallahu Anha)'ye sorar ve ondan mutlaka bir cevap alırdık". (www.beyan.com.tr)

Urve Hazretleri de Hz. Ayşe (ra) için, "Fıkıh, tıp ve şiir ilminde Hz. Ayşe (ra) 'den ileri bir kadın görmedim" demektedir.

Ata bin Ebî Rebâh "Hz. Âişe (ra) Eshâb içinde en çok fıkıh bilen, isâbet-i rey bakımından en ileri gelen bir kimse idi" buyurmuştur.

Çok güçlü bir hafızaya sahip olması ve Peygamber Efendimiz (sav)’in her hareketini titizlikle takip etmesinden ötürü Hz. Ayşe (ra) Validemizin verdiği bilgiler çok önemlidir. En fazla hadis rivayet eden sahabelerden olan Hz. Ayşe (ra), Sevgili Peygamberimiz (sav)'den 2210 adet hadis rivayet etmiştir.

Hz. Ayşe (ra) Validemizin İslam Ahlakının İnsanlara Arasında Yayılmasına Katkıları

Peygamberimiz Hz. Muhammed (sav)'in vefatının ardından Hz. Ayşe (ra) validemizin Medine’deki evi, büyük-küçük birçok kimsenin huzuruna gelip kendisini dinlediği bir ilim merkezi olmuştur. Bu şekilde İslam ahlakını en etkili şekilde aktarma ve yayma imkanı bulmuştur.
Hz. Ayşe (ra)'nin hikmetli konuşması, Rabbimiz'e ve Resulullah Efendimiz (sav)'e olan derin sevgisi ve gönülden bağlılığı, konuştuğu kişiler üzerinde büyük etki uyandırmasına vesile olmuştur.

Hz. Ayşe (ra) Validemiz, Peygamber Efendimiz (sav)'in hayatta olduğu zamandan itibaren kadınların eğitim ve öğretimiyle çok yakından ilgilenmiştir. Böylece hem bizzat, hem de yetiştirdiği öğrencileri ile İslâm dünyasında kadınların ilimle meşgul olmaları gerektiğinin açık bir örneği olmuştur.

Hz. Ayşe (ra) validemiz 676 senesinin Ramazan ayının 17. Salı günü Medine-i Münevvere’de vefât etti.

Hz. Ayşe (ra) Validemizden Rivayet Edilen Hadis-i Şerifler

"Resullullah başkalarını kendi nefsine tercih ederdi." (Muhammed Yusuf Kandehlevi, Hayatü's Sahabe, Hz. Muhammed ve Ashabının Yaşadığı İslami Hayat,Cilt-1, Sentez Neşriyat, Temel Eserler Serisi: 2/1, sf. 297 (Terğib, V/148; Beyhaki Hz. Aişe'den))

"O, lafları çabuk çabuk ve peş peşe sıralamazdı, sözleri az ve özdü." (El Fevaid, Huccetü'l İslam, İmam Gazali, İhya'u Ulum'id-din, 2. cilt, Çeviri: Dr. Sıtkı Gülle, Huzur Yayınevi, İstanbul 1998, s. 800)

"Mübarek kelamları seçkindi. Her işiten onu anlardı." (G. Ahmed Ziyaüddin, Ramuz El Hadis, 2. cilt, Gonca Yayınevi, İstanbul, 1997, 521/4)

"Resulullah aleyhissalâtu vesselâm sevdiği bir şeyi görünce: "Hamd o Allah'a mahsustur ki sâlih şeyler sadece onun lütuf ve nimetiyle tamamlanır" derdi.(Kütüb-i Sitte/7095)